LİDERSİZ ASLA…
Yrd.Doç.Dr. İbrahim İ. ÖZTAHTALI
Türkün Holding Eğitim Danışmanı
Yeryüzünde nereye bakarsak bakalım, neredeyse etrafımızda hüküm süren tüm canlılar birlikte yaşama becerisini kazanmanın yanında birlikte sürdürdükleri yaşamlarında mutlaka bir yönlendirici, organize edici, baskın bir karakterin varlığını hissettirir. Belki de bu doğal bir ihtiyaçtır.
İnsan topluluklarında da bilinen ilk çağlardan bu yana en küçüğünden en büyüğüne insanlar, bir baskın karakterin gölgesi altında yaşam sürmüşlerdir. Bu yaşam, bazen kaba güç ve zorla bazen de edinilmiş çeşitli imtiyaz ve becerilerle idare edilmiştir. Bu baskın karakterin adı, liderdir.
Modern dünyada liderlik kavramı eskiye göre oldukça kabuk değiştirse de özünde taşıması gereken evrensel değerler değişmemiştir. Liderlik, bir bütünlüğü ifade eder. İçerisinde adalet, tutarlılık, güçlü bir karakter, ileriyi görme becerisi, iyi niyet, tedbir gibi kavramlar bulunur. Bunlardan birinin dahi olmayışı ya da zayıf kalışı liderliğin kalitesini olumsuz etkiler.
Ekip çalışmasının iş dünyasının vaz geçilmez kavramlarından biri olduğu çağımızda, lidersiz bir ekibin ekip olamayacağı, iyi bir lidere sahip olmayan ekiplerin ise başarılı olamayacağı açıktır. Belirlenmiş hedefler doğrultusunda ekibini bir lokomotif gibi sürükleyen lider, aynı zamanda ekibin bir parçası olduğunu ve ekibin içinde olduğunu da asla unutmamalıdır.
Her Ekibin Bir Lideri Olmalı
Liderlik becerisi elbette geliştirilebilir. İyi bir liderin sahip olması gereken temel beceriler şunlar:
İyi bir lider amaçlanan konular hakkında akıllıca ve ilgi çekici bir şekilde
konuşabilme yeteneğine sahip olmalı, bu konuda zayıfsa mutlaka kendini geliştirmelidir.
Ekibin enerji düzeyini gözleyebilme ve bunda bir düşüş
olursa tekrar yükseltebilme becerisini geliştirmelidir.
Ekip üyeleri arasında ortaya çıkan çatışmaları yönetebilme
Becerisine sahip olmalıdır.
Kişisel fikirleri ekip fikirleri haline getirebilmeli, ekip üyelerinin bu fikirleri geliştirebileceği bir ortam oluşturabilmelidir.
Ekip içinde problem çözme tekniklerini uygulayabilme becerisine sahip olmalıdır.
Lider, iyi bir zamanlama duygusuna sahip olmalıdır.
İyi Bir Liderin Özellikleri Neler Olmalı?
Liderlik kavramı çeşitli şekillerde kılık değiştirerek edinilmiş olabilir: müdür, şef, usta, kaptan… Hepsinin ortak paydası beceridir. Günlük yaşamda yapay liderlerle de karşılaşabiliyoruz. Atama ya da başka gerekçelerle yönetici olmuşlar… Fakat iyi bir lider olabilme becerisine sahip değiller. Liderlik ayni zamanda liyakat anlamına da gelmelidir. İyi bir liderin özellikleri arasında şunlar olmalı:
Ekip üyelerine ne yapacaklarını söylemek yerine, onları keşifler yapmaya yöneltecek iyi dinleme ve sorgulama becerilerine sahip olma
En başta üyelerin yetenek ve kapasitelerini ortaya çıkararak, güven ve tecrübe kazanmaları için iyi yönlerini ön plana getirmek
Ekibin karşılaşacağı değişiklerle baş etmeyi öğrenmek
Zayıf Bir Ekip Liderinin özellikleri:
Ekibinizin liderinde şu özellikleri gözlemliyorsanız başarı sizden oldukça uzaktır eğer mucizeler olmayacaksa:
Liderlik yeteneklerinden yoksun
Tutarsız
Ekip karşıtı felsefeye sahip
Ekibe Uygun olmayan üyeleri seçen
Ekipteki diğer kişilere bağlılığı olmayan
Olumlu ortam yaratmada başarısız
Başarıya ilgisiz
Kurumsal rol hakkında net değil
Etkili çalışma yöntemleri yok
Rolleri tanımlamada zorluk çeken
Eleştiri ve tenkitleri birleştiren
Bireysel gelişimi göz ardı eden
Yaratıcı potansiyele zorla boyun eğdiren
Zayıf takım içi ilişkilere hoşgörü gösteren
Çelişkiyi yıkıcı olarak kullanan
Risk almayı teşvik etmeyen
Kişisel tepki yollarını tıkayan
Zamanı kötü kullanan
Düşük standartlara izin veren…
Güçlü Ekip Liderinin Özellikleri:
Güçlü liderlik yeteneklerine sahip
Tutarlı
Ekip felsefesini destekleyen
Ekip için titizlikle uygun üyeleri seçen
Ekipteki diğer kişilere bağlılığı olan ve kendini ekibin içinde gören
Olumlu ortam yaratan
Başarıya motive edilen
Kurumsal rolü açıkça tanımlayan
Etkili çalışma yöntemleri kullanan
Bireysel rolleri tanımlayan
Kişisel eleştirisiz tenkit yapan
Bireysel gelişimi destekleyen
Yaratıcı potansiyeli cesaretlendiren
Sağlıklı ekip içi ilişkiler geliştiren
Çelişkiyi yapıcı yönde kullanan
Risk almayı teşvik eden, inisiyatif kullanmayı destekleyen
Tepki almayı yararlı bulan
Zamanı iyi kullanan
Yüksek standartlar koyan
bir lideriniz varsa başarı parmaklarınızın ucu kadar yakındır. Mucizelere ihtiyacınız yoktur. İhtiyacınız olan tek şey çalışmaktır.